eFolk.pl

Jak przystało na płytę koncertowa reaktywowanej legendy, po przesłuchaniu ciśnie się na usta jedna prośba: „Nagrajcie nową płytę!”. Podejrzewam, że studyjny album Planxty byłby teraz czymś rewelacyjnym. Kiedy muzycy ci zaczynali wspólne granie, już byli znani, ale przez lata późniejszych, mniej lub bardziej solowych, projektów, zyskali status gwiazd wyspiarskiego folku.
Planxty to kapela, która inspirowała zespoły nie tylko w Irlandii i Wielkiej Brytanii – również na kontynencie i za oceanem.
Właściwie jest to zwykła koncertowa płytka ze kilkoma znanymi i mniej znanymi utworami. Ale jednak status grupy, a przede wszystkim pietyzm z jakim wykonują swoją muzykę, robi kolosalne wrażenie.
Andy Irvine, Liam O`Flynn, Christy Moore i Donal Lunny to postaci bardzo ważne dla irlandzkiego folku, po ich płycie nie można oczekiwać niczego innego, niż sukcesu.
Ciekawostką jest wykonanie na jednej płycie dwóch różnych piosenek noszących tytuł „As I Roved Out”. Tu jedną śpiewa Christy, drugą Andy. Całość ładnie się komponuje.
Jeślibym napisał, że polecam ta płytę, to wciąż byłoby troszkę za mało.

Czy duet gitarzysty z saksofonistą może grać muzykę folkową? Belgijski Othmar udowodni nam, że tak.
Herbert Van Santen i Jan Nuersen nawiązują z jednej strony do irlandzkiej brytyjskiej muzyki folkowej, z drugiej zaś do knajpianego grania, pokrewnego raczej jazzowi, niż folkowym scenom. Nie dziwi mnie więc fakt, że w ich repertuarze sporo piosenek z repertuaru Christy Moore`a i jego brata Luki Blooma. „The Night Visit”, czy „Ordinary man”, to piosenki znane właśnie dzięki Christy`emu, zaś „The Irishman in Chinatown” to jeden z największych przebojów Luki.
Innym tropem stylistycznym jest tu „Fisherman Blues” – cover zespołu The Waterboys.
Jednak poza znanymi folkowymi piosenkami duet potrafi też pokazać coś więcej. Zarówno ich piosenki („The ballad of the Gipsy”, „Gone”, „Cabaret Douze”, „If I live 100 Years” i „Stay”), jak i instrumentalne intro („Othmar`s dreams”) są dobrymi utworami. Trzeba przyznać, że w nich najwięcej chyba jest jazzowego klimatu. A może po prostu postępowali odważniej z aranżacjami.
Trzeba przyznać, że Herbert ma ciekawy wokal, trochę w stylu Christy`ego, oraz talent do ciekawych tekstów. Przynajmniej tam, gdzie je rozumiem, bo np. „Cabaret Douze” to piosenka po belgijsku.
Jan zaś dzielnie towarzyszy mu nawet w utworach, gdzie saksofonu człowiek zupełnie by się nie spodziewał (choćby „Black is the Color”).
Przyznam, że traktowałem ta płytę troszkę jak swoisty eksperyment, jednak okazało się, że to ciekawe granie, nie tylko ciekawostka.

Ta ośmioosobowa grupa ze Stanów zjednoczonych doskonale radzi sobie ze słowiańskimi śpiewami. Śpiewają całkiem a cappella, lub z minimalnym instrumentarium – bębny, czasem harfa, czasem skrzypce.
Ich repertuar, to utwory z Ukrainy, Bośni, Bułgarii, Chorwacji, Macedonii, Gruzji i oczywiście z Rosji. W takiej mieszance Amerykanki wypadają niesamowicie ciekawie. Można tu nawet mówić o tchnieniu autentyzmu, choć materiał został potraktowany w sumie dość twórczo.
Zastanawia mnie, że Amerykanki aż tak dobrze poradziły sobie z tym materiałem . Może studiowały Slawistykę, albo coś w tym stylu.
Widać tu zarówno inspirację bułgarskimi chórami, jak i folkowymi zespołami z Europy Wschodniej. Ciekaw jestem jak zespół Kitka poradziłby sobie na którymś z naszych festiwali folkowych.
Płyta po brzegi wypełniona piękną muzyką.

Podoba mi się to, co robi grupa Henry Marten`s Ghost. I to nie tylko muzycznie. Skromna, ale ciekawa wkładka wyjaśnia nam bardzo dużo rzeczy. Po pierwsze można się dowiedzieć kim był Henry Marten, gdzie leżą słynne Spancil Hill, kim była grace, bohaterka jednej z popularniejszych irlandzkich ballad, itd. Są tu sylwetki autorów piosenek, które powszechnie uznaje się zwykle za tradycyjne. Tu mamy ich nie tylko wymienionych z imienia i nazwiska, ale w niektórych przypadkach są też zdjęcia. Chyle czoła przed wiedzą członków zespołu.
Co do strony muzycznej, to trudno mieć jakieś zastrzeżenia. Całość mieści się w konwencji typowo irlandzkiego grania, choć czasem bardzo fajnie się słucha nieco dłuższych instrumentalnych wstawek w piosenkach. Przypominają one to, co bardzo podoba mi się choćby w Fairport Convention, czyli wariacje wokół tematu. Tym razem jednak odpowiedzialny za nie jest urodzony w Polsce skrzypek – Piotr Jordan.
Mimo, że wszystkie zamieszczone tu piosenki sa znane, to na szczęście zabrakło utworów masowego rażenia, nie ma więc problemu z przebrnięciem przez płytę. Z drugiej zaś strony bardzo luźno i sympatycznie zaareanżowane utwory aż się proszą, by śpiewać je wraz z Padrigiem Lalore, liderem kapeli.
Bardzo fajnie mieć taką płytkę w kolekcji, w odróżnieniu od setek publikowanych na całym świecie zestawów z takimi piosenkami.

Zaskoczyli mnie. Dopadli w najmniej spodziewanym momencie i zaskoczyli.
Jak przez mgłę pamiętałem, że Croft No. 5, to folk-rockowa kapela ze Szkocji. Coś ich kiedyś słyszałem i miałem wrażenie, że brzmią znacznie bardziej „celtycko”.
Tymczasem już pierwszy utwór – „Elephant” – rzucił się na mnie i mocno mnie złomotał. Croft No. 5 brzmią tu bardzo świeżo, aż chciałoby się powiedzieć, że tak powinien brzmieć folk przyszłości Zaciekawiły mnie przede wszystkim orientalne wstawki. Drugi kawałek – „80 Euro” – jest nieco spokojniejszy, ale nie znaczy to, że gorszy, mamy tam klimat rodem z francuskiej kafejki. A może tylko akordeon brzmi w ten sposób?
Melodia „Vit-zone” to taka funkująco-folkowa zapowiedź tego co ma dziać się dalej. W tym utworsze mamy do czynienia z rozwinięciem tego, co proponuje zespół Cappercaillie. „Cyanara” zaczyna się wolną i bardzo rozkołysaną melodią, gdzieś w połowie Szkoci łamią ją i przechodzą w lekko jazzujący klimat. Później wszystko wraca na spokojne wody.
„Three Legged Fish”, to ponoć melodia poświęcona rybie-mutantowi, wyłowionemu kiedyś w Glasgow. Nie wiem na ile prawdziwa jest ta historia, być może to futurologiczna zabawa Szkotów, w każdym razie pasuje ona do koncepcji płyty.
„Taxi for O`Neill” to jedna z najbardziej celtyckich melodii na stronie. Trzeba jednak przyznać, że nawet nią zespół potrafił się nieźle pobawić.
Ciężkie brzmienia gitar w utworze „Sputnik” dopadają nas z nikąd. Co ciekawe sama melodia opiera się na temacie Martyna Bennetta „Sputnik in Glenshiel”, zespół Croft No. 5 przyznaje się do tego, że od lat inspirują się dokonaniami tego skrzypka.
W kolejnym utworze – „Party In the Arc” – mamy jeszcze odrobinkę tej gitary. Jednak tam już chodzi o co innego, brzmienia są raczej weselsze.
„Passing Train” to zakończenie płyty – jedyny utwór z wokalem, na dodatek kojarzący się bardziej z hip hopem, niż z folk-rockiem. Widać, że ograniczenia stylistyczne dla szkockiej grupy nie istnieją.
Croft No. 5 nie stronią od elektroniki, nawet bębny są tu programowane. Jednak nie jest to jakieś disco, a bardzo przemyślana kompozycyjnie płyta. Selektywne brzmienia i ciekawe pomysły, to obecnie ich znak firmowy. Warto się na ta grupę otworzyć.

„Akt” to drugi album tej sympatycznej, czeskiej kapeli.
Całość zaczyna się od folk-rockowego „Čas tančí kvapík”, by później przejść w czesko-kubańską balladę „Než se rozední”. Po niej następuje radosna piosenka o nocy w Belgradzie. Po niej otrzymujemy balladę „Laila”, w nieco knajpianym stylu, z zakończeniem w stylu Gypsy Kings. „Jaro”, to z kolei utworek w miejsko-folkowym klimacie.
Ciekawostką jest w tym zestawie „Zimní noc” – piosenka z klasycznym fortepianowym motywem. Po utworach takich, jak „Compay Segundo”, czy wspomniany wyżej „Než se rozední” widać, że kubańskie inspiracje wracają do zespołu najczęściej. „Země zvedá trávu” to znów dość lekki folk-rock, z odrobiną jazzu – bardzo miły w odbiorze. Jazzu tu z resztą nie brakuje, w łagodnej formie powraca on choćby w „Žízní hynu”.
Zaskoczyła mnie na tej płycie klimatyczna opowieść „Neděle 10. listopadu”, będąca zapewne czymś w rodzaju hołdu. Zaraz po niej dostajemy piosenkę „13 prosince” w klimatach samby. W utworze „Slovo o pluku Igorově” wracamy do bardziej folk-rockowych klimatów. „Mý srdce jak blues”, to zgodnie z tytułem blues, zaś „Unisono” naśladuje coś w rodzaju pieśni pracy.
Płytę można uznać za udaną i na pewno ciekawą. Warto poszukać jej, lub może nawet sprowadzić grupę do Polski, w końcu z Czech nie mają daleko.

Szwajcarska grupa Beyond The Fields proponuje nam swoją kolejną EP-kę, tym razem z akustycznego koncertu. Mamy tu dwie dość już znane piosenki: „Perfect” i „The Artist`s Song”, oraz dwie, których nie było na poprzednich wydawnictwach grupy.
Wykonania akustyczne są dość ciekawe, szkoda tylko, że wokal Andre Bolliera ginie wśród zgiełku instrumentów. Całość nie była raczej rejestrowana na osobnych liniach.
Bardzo spodobał mi się szybki i bardzo wesoły utworek „This Morning Up In The Heaven”, szkoda, że za grosz nie idzie zrozumieć o czym jest ta piosenka. Ale muzycznie jest super.
Z kolei „The Final Cut” to piosenka w klimatach zbliżonych do grania The Levellers. Mam nadzieję, że oba te nowe utwory uda się nam za jakiś czas usłyszeć w porządnych wersjach studyjnych. W sumie to Beyond The Fields przydałaby się już duża studyjna płyta, bo mają sporo dobrych piosenek, które pamiętam z poprzednich płyt.

Kolejna płyta z TUTL Records i znów zaskoczenie. Tym razem dostajemy do ręki album z przeróżnymi tańcami, w lekko folk-rockowych aranżacjach. W książeczce rozpisane są kroki i już możemy się bawić, a przynajmniej ćwiczyć.
„Retrograd” to pierwsza długogrająca płyta grupy Afenginn, poprzedziła ją EP-ka „Tivoli Invaliid”.
Właśnie od tytułowego utworu z tej EP-ki zaczyna się ten album. Jest to melodia o źródłach gdzieś w górach Transylwanii. Największym zaskoczeniem był jednak dla mnie, jako Gdańszczanina, jazzowo-etniczny utwór drugi, czyli „Kaszubstep”. Kiedy jednak okazało się, że jego autor – basista grupy – nazywa się Andrzej Krejniuk, to wszystko stało się nagle jasne. Nasi są wszędzie.
Z rodzimych stron przenosimy się w orientalne klimaty, tym razem korzenie muzyczne wiodą nas na Saharę. Żeby tak łatwo nie dało się określić gdzie aktualnie jesteśmy zespół postanowił się zabawić. Melodię osadzoną w klimatach tatarskich zaaranżował na fińską hummpę. I tak jest do samego końca. Mamy klimaty skandynawskie, śródziemnomorskie, farerskie, kozackie i sporo innych. Na dodatek wszystkie kompozycje są autorskie, a płyta brzmi niezwykle spójnie.
Jestem pod wielkim wrażeniem tego, co prezentuje zespół Afenginn. Oby tak dalej.

Utwory do odsłuchania w Sieci pod adresem www.afenginn.dk