eFolk.pl

Emilia Amper to wschodząca gwiazda skandynawskiego folku. Gra na nyckelharpie i trzeba przyznać że robi to z niezwykłym wyczuciem i wdziękiem. Wcześniej dała się poznać w kilku folkowych grupach, grała też z jazzmanami i rockowcami, wspierała na scenie m.in. Johna Lorda, legendarnego klawiszowca Deep Purple. Ale jej nazwisko na dobrą sprawę po raz pierwszy pojawia się teraz jako osobna marka.
Na płycie sygnowanej swoim nazwiskiem Emilia pokazuje swój charakter. A jest on niełatwy, tak jak niełatwe może być pierwsze obcowanie z tą niezwykle piękną płytą. Ostre, bezkompromisowe brzmienie nyckelharpy, to coś, do czego słuchacz musi przywyknąć. A w tym przypadku na pewno warto.
Zaczyna się surowo, choć już od początku błądzącym na pograniczach dysonansu partiom tego tradycyjnego skandynawskiego instrumentu towarzyszą piękne wokalizy, które kojarzyć się mogą z Dead Can Dance. Oczywiście gdyby Brendan Perry chciał grać na tym diabelskim instrumencie.
Bez względu na to czy Emilia gra tu skoczne szwedzkie tańce czy też śpiewa piękne ballady, jej instrument emituje pełne niepokoju brzmienia, rewelacyjnie oddające nastrój mroźnej północy.
Na płycie pojawiają się gościnnie również inni muzycy, ale ich udział jest dość epizodyczny. Faktem jednak jest, że wzbogacają nieco brzmienie. Johan Hedin gra na drugiej nyckelharpie, Anders Löfberg na wiolonczeli, Dan Svensson, Olle Linder, Helge Andreas Norbakken obsługują na zmianę instrumenty perkusyjne, na dodatek Dan gra jeszcze na gitarze i śpiewa (w), a Olle ogranicza się do dodatkowego wsparcie gitary. Wszystko to muzycy, których Emilia zna z zespołów, z którymi grała wcześniej, takich jak Skaran czy ODE.
Najciekawsze utwory na płycie, to niewątpliwie: „Ut i mörka natten”, „Vals från Valsebo”, „Herr Lager och skön fager” i „Kapad”. Cała płyta warta jest jednak tego, żeby co najmniej kilkanaście razy ją przesłuchać.

To już 45 lat na scenie. Mało która grupa dała radę tyle czasu trzymać tak wysoki poziom, jak klasycy brytyjskiego folk-rocka. Zdarzały im się wprawdzie gorsze momenty, ale od kilku lat nagrywają równe płyty i grają fenomenalne koncerty.
Album „Festival Bell” przynosi trochę nowych piosenek, oraz odświeża coś starszego. To typowa recepta na album, którą muzycy Fairport Convention wykorzystują od dawna. Poprzednia płyta studyjna ukazała się w 2007 roku, nazbierało się więc utworów, które warto pokazać. W przypadku takich perełek nie da się nie opisać ich po kolei, ponieważ każdy utwór zasługuje na uwagę.
Otwierający album utwór „Mercy Bay”, to piosenka, którą napisał Chris Leslie, muzyk od 15 lat występujący w Fairport Convention, a więc w sumie… najmłodszy w grupie (jest jeszcze co prawda perkusista Gerry Conway, który na stałe wszedł do zespołu rok później, ale w kręgach związanych z FC kręci się od 1970 roku, kiedy to rozpoczął współpracę z Steeleye Span). To ciekawa piosenka, bo ma w sobie coś elektryzującego, choć melodia płynie wolno i dostojnie. Kojarzy się z przebojami w stylu „Red and Gold”, ale nie jest aż tak pompatyczna, choć podobnie jak w tamtym przypadku śpiewa ją Simon Nicol. Ciekawe, że kolejna kompozycja, która wyszło spod pióra Chrisa jest całkiem odmienna, melodią nawiązuje do amerykańskiego folku, wtrącono do niej jedynie nawiązujący do wyspiarskiej ludowości motyw instrumentalny. Inne brzmienie związane jest również z tym, że w tym utworze w roli wokalisty występuje sam autor.
Drugi z grających na skrzypcach i innych instrumentach strunowych muzyków FC, Ric Sanders, jest autorem instrumentalnej kompozycji „Danny Jack`s Chase”, w której słychać wyraźne nawiązania do stylu zespołu z lat osiemdziesiątych. Z drugiej strony mimo unowocześnionego brzmienia nie da się powiedzieć że grupa ta zmieniła swoją stylistykę tak bardzo, choć może Sanders nieco przesadził z wykorzystaniem efektów do skrzypiec. Z drugiej strony takie granie uskuteczniał już choćby w instrumentalnej wiązance nagranej z FC w 1985 roku na płycie „Gladys` Leap”. Druga część tej kompozycji, „Danny Jack`s Reward”, to przedostatni utwór na płycie. Obie części świetnie się uzupełniają, nadając albumowi typowo fairportowego szlifu.
Piosenka „Reunion Hill”, to pierwszy cover na tej płycie. Trzeba przyznać, że FC ma dobrą rękę do cudzych kompozycji. Tą napisał Richard Shindell, amerykański folksinger mieszkający w Argentynie. Kilka lat temu znalazła się ona na płycie samej Joan Baez. To bardzo dobry utwór, może nie wyróżniający się za bardzo, ale pasujący do płyty jak ulał.
„Wouldn`t Say No”, to kolejny utwór Chrisa, śpiewany przez niego samego. Jest w nim zarówno coś z amerykańskiego grania, jak i z beatlesowskich (czy może raczej mccartney`owskich) harmonii.
Napisana przez klasyka angielskiego folku, Ralpha McTella, piosenka „Around The Wild Cape Horn”, przez lata leżała w jego archiwum, podczas gdy jego koledzy z FC grywali ją już pod koniec lat osiemdziesiątych. W autorskim wydaniu ukazała się dopiero w 2005 roku.
Rozkołysana piosenka „Celtic Moon”, to utwór autorstwa małżeństwa Marka i Carolyn Evans. Niezły, ale trochę mniej pasujący do tej płyty. Z drugiej jednak strony jeśli weźmiemy pod uwagę, kolejną kompozycję, czyli „Ukulele Central”, którą napisali wspólnie Chris Leslie i Ric Sanders i w której na tytułowym ukulele gra Frank Skinner, to nagle okaże się, że w porównaniu z tą piosenką „Celtic Moon” to idealna piosenka dla Fairport Convention. Faktem jest, że muzyków tej formacji ciągnie czasem do dziwnych utworów w stylu starych dansingów na wsi, ale do mnie to nie przemawia, nawet jako żart muzyczny.
Na szczęście piosenka „Albert and Ted”, którą Sanders napisał z Dave`m Peggiem, to już tradycyjne instrumentalne granie w stylu tej grupy.
W „Darkside Wood”, którego autorka jest związana przez lata z The Albion Band i występująca również z Fairport Convention Chris While, śpiewa ponownie Chris Leslie. Chris, która na koncercie, podczas którego wykonano w całości album „Liege & Lief” z 1969 roku (miało to miejsce na festiwalu w Cropredy w 2007 roku) zastąpiła Sandy Denny, napisała piosenkę, w której pewnie Sandy świetnie by się czuła. Chris w takiej „kobiecej” piosence też brzmi nieźle, co jest nieco niepokojące…
Połaczenie piosenki „London Apprentice” Ralpha McTella z melodią „Johnny Ginears” Rica Sandersa, to świetny pomysł. Jeśli dodamy do tego głęboki głos Simona Nicola, pojawia się kolejny potencjalny evergreen w repertuarze FC.
„Rising For The Moon”, to piosenka, o której napisano już chyba wszystko. Absolutny klasyk, tym razem jest śpiewany przez Chrisa, co jest pewnie głównym powodem ponownego umieszczenia go na płycie.
Na koniec otrzymujemy jeszcze jedną jego piosenkę, tytułowy utwór „Festival Bell”, o dzwonie, który co roku oznajmia rozpoczęcie Fairport Cropredy Festival. To świetna piosenka i również ma szansę stać się hitem, zwłaszcza festiwalowym.
Gdyby podsumowywać plusy i minusy na tej płycie, to największym plusem jest fakt, ze to kolejna bardzo dobra płyta tej zasłużonej grupy. Minusem jest ustąpienie przez Simona Nicola pola młodszemu koledze. Dotyczy to zarówno kompozycji, jaki i miejsca przy mikrofonie. Wokal Nicola jest dla mnie klasycznym elementem brzmienia Fairport Convention. Mam nadzieję, ze stopniowe odstępowanie miejsca Chrisowi nie oznacza, że Simon będzie chciał wkrótce zrezygnować z grania. Z drugiej strony… to już 46 lat na scenie, Simon debiutował bowiem w 1966 roku w założonym przez Ashleya Hutchingsa zespole Electric Shuffle Orchestra, który z czasem (początkowo bez Nicola w składzie) przerodził się w Fairport Convention. Wiele jednak wskazuje, że jego koledzy z tamtych czasów, tacy jak Richard Thompson czy właśnie Hutchings nie składają broni. Może więc to tylko moje złudzenie i będziemy mogli słuchać Simona jeszcze przez długie lata.

Był taki czas, kiedy popularna w całej Europie irlandzka grupa Dervish uchodziła w Polsce za synonim nowoczesnego grania akustycznej muzyki celtyckiej. Mimo że Dervish w ostatnich latach ucichł, mamy jednak czym nacieszyć uszy. Oto bowiem pojawił się solowy album Cathy Jordan, wokalistki tej grupy.
Zaczynając od nastrojowej i oszczędnie zaaranżowanej ballady rebelianckiej „The Bold Fenian Men”, przez autorskie kompozycje Cathy i jej przyjaciół („The Road I Go”, „The River Field Waltz”, „In Curraghroe”, „All the Way Home”) i tradycyjne melodie i pieśni dochodzimy do tytułowego utworu, który niczym klamrą zamyka album. Dominują tu nieco spokojniejsze niż w przypadku Dervisha rytmy, jednak muzyka ma w sobie ten sam pierwiastek, który zachwycał w przypadku produkcji starego zespołu Cathy.
Ciekawie prezentuje się zestaw gości na tej płycie. W studio razem z wokalistką znaleźli się m.in. Andy Irvine, Liam Kelly, Eddi Reader i Gustaf Ljunggren. Już choćby ich udział powinien nakłonić miłośników tradycyjnej i improwizowanej muzyki do kontaktu z tą płytą.

Słuchanie albumu „Spending Time With Morgan”, to sympatyczna podroż do początków wieku, kiedy to Ane Brun stawiała pierwsze kroki na norweskiej scenie. Od tego czasu folkowców spod znaku podgatunku „singer/songwriter” pojawiło się całe mrowie, sporą ich część stanowią śpiewające panie. Jednak niewiele z nich jest dziś tak znanych, jak Ane Brun.
Jeszcze przed nagraniem debiutanckiego krążka „Spending Time With Morgan” Ane była profesjonalną wokalistką. Można jej było słuchać między innymi w chórkach w nagraniach grupy A-ha. Z reszta z roli wokalistki wspierającej nigdy nie zrezygnowała, co udowadnia jej niedawna współpraca z Peterem Gabrielem.
Tymczasem album „Spending Time With Morgan”, to jej krok w dorosłość, odważny i mądry jednocześnie.
Folkowa gitara otwierająca „Humming one of your songs” i cała atmosfera tej piosenki, to jeszcze klimat rodem z nagrań Tracy Chapman. Jednak słychać już, że głos wokalistki jest bardziej europejski, wibruje w zupełnie iny sposób, snuje się, jakby niósł się po zaułkach osnutego mrokiem miasta. Mimo że najbardziej znane piosenki z tej płyty, to „Are They Saying Goodbye”, „Humming One of Your Songs” i „I Shot My Heart”, które w Norwegii ukazały się na singlach, to ja osobiście za kwintesencję wczesnego okresu twórczości Ane uznałbym raczej nastrojową wycieczkę do Szwecji w piosence „Sleeping by the Fyris River”, lekko kołyszącą się na wokalnych, pełnych feelingu falach.
Dziś Ane jest już o wiele bardziej pewną siebie i dojrzałą artystką, jednak w jej piosenkach nie ma już drzemiącej w debiucie naiwności, która sprawia, że tak chętnie wraca się do tej płyty.